Χημικό peeling με Τριχλωροξικό Οξύ.
Η εφαρμογή του τριχλωροξικού οξέος (TCA) ως παράγοντα απολέπισης περιλαμβάνει ευρύ φάσμα χρήσης. Η επιλογή της κατάλληλης συγκέντρωσης τριχλωροξικού οξέος εξαρτάται άμεσα από το επιθυμητό βάθος της διείσδυσής του, ανάλογα από τη δερματοπάθεια που καλείται να αντιμετωπίσει ο δερματολόγος.
Το επιφανειακό peeling ενδείκνυται για το επιφανειακό μέλασμα, τις ακτινικές υπερκερατώσεις, τις εφηλίδες και τη φωτογήρανση, ενώ οι έντονες ρυτιδώσεις καθώς και το μέλασμα που επεκτείνεται στο χόριο ανταποκρίνεται σε περισσότερες στρώσεις τριχλωροξικού ή με σκεύασμα μεγαλύτερης συγκέντρωσής του.
Γενικότερα, η μεγαλύτερη συγκέντρωση έχει σαν αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη διείσδυση και τον αυξημένο χρόνο αποθεραπείας. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως πολλαπλές στρώσεις μικρής συγκέντρωσης τριχλωροξικού μπορεί να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με εφαρμογή μεγαλύτερης συγκέντρωσης καθώς επιτυγχάνεται βαθμιαία και ελεγχόμενη διείσδυση στην επιδερμίδα.
Τα επιφανειακά peelings μπορεί να επαναλαμβάνονται ανά 4-6 εβδομάδες ενώ τα μεσαίου βάθους ανά εξάμηνο και εφόσον η όλη διαδικασία ανάπλασης έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, τα μεσαίου βάθους peelings είναι δυνατόν να προκαλέσουν μεγαλύτερη φλεγμονή και σαν αποτέλεσμα την επιδείνωση της ήδη υπάρχουσας υπερμελάγχρωσης. Τέλος, οι επαναλαμβανόμενες εφαρμογές επιφανειακών peelings συνδυαστικά με τις λευκαντικές κρέμες παραμένουν η ασφαλέστερη προσέγγιση.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του τριχλωροξικού οξέος
- Δυνατότητα επιλογής κατάλληλης συγκέντρωσης σκευάσματος ανάλογα των ενδείξεων και των δερματικών καταστάσεων προς αντιμετώπιση.
- Το frosting μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν δείκτης βάθους διείσδυσης του παράγοντα, απαραίτητη εργαλείο στην ασφαλή και αποτελεσματική του εφαρμογή από τον δερματολόγο.
- Μεγάλες συγκεντρώσεις (>40%), καλό είναι να αποφέυγονται ακόμα και από τους έμπειρους δερματολόγους καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο ουλοποίησης.
- Δεν υπάρχει συστηματική τοξικότητα από την εφαρμογή τους.
Εφαρμογή Τριχλωροξικού Οξέος ανάλογα με τη συγκέντρωση
- 10-25% χρησιμοποιείται με ασφάλεια για επιφανειακά peelings.
- >30% χρησιμοποιείται για μεσαίου βάθους peelings.
- >40% αποφεύγεται συνήθως λόγω της ανομοιόμορφης απορρόφησης του απολεπιστικού παράγοντα και του κινδύνου ουλοποίησης και δυσχρωμιών.
- 65% αποτελεί εξαιρετική επιλογή για την αντιμετώπιση ουλών ακμής. Η εντοπισμένη εφαρμογή του εντός της ουλής, προάγει την ανάπλασή της.
Προετοιμασία
Η σωστή προετοιμασία πριν την εφαρμογή είναι πολύ σημαντική για την ίδια τη διαδικασία και επίσης για την αποφυγή επιπλοκών, όπως η μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση.
Η προετοιμασία περιλαμβάνει συνήθως τα παρακάτω τοπικά σκευάσματα:
- Τρετινοΐνης σε συγκέντρωση (0,05% – 0,1%)
- Απολεπιστικούς παράγοντες (γλυκολικό οξύ, λακτικό οξύ)
- Λευκαντικούς παράγοντες (υδροκινόνη)
Πριν τη διαδικασία, ο σχολαστικός καθαρισμός του δέρματος περιλαμβάνει την εφαρμογή ήπιων αντισηπτικών σκευασμάτων που απομακρύνουν τους ρύπους, ενώ η εφαρμογή της αλκοόλης και στη συνέχεια της ακετόνης ελαχιστοποιούν τη σμηγματόρροια και τη λιπαρότητα στην περιοχή.
Ανεπιθύμητες ενέργειες
- Βακτηριακές λοιμώξεις (σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος, ψευδομονάδα) – συνήθως δεν υπάρχει λόγος για προφυλακτική συστηματική αντιβιοθεραπεία. Η τοπική φροντίδα επαρκεί.
- Ιογενείς λοιμώξεις – συνήθως δίδεται προφυλακτική αγωγή σε άτομα με ιστορικό επιχείλιου έρπητα.
- Δημιουργία ουλών – συστήνεται η εφαρμογή μέτριας ισχύος κορτιζονούχων σκευασμάτων, γέλη σιλικόνης, pulse dye lasers.
Οδηγίες για τη φροντίδα της επιδερμίδας μετά το peeling
- Καθαρισμός προσώπου δύο φορές την ημέρα, με ήπιο καθαριστικό κάνοντας απαλές κινήσεις και χρήση ενυδατικών σκευασμάτων.
- Εφαρμογή ήπιας κορτιζονούχας κρέμας σε καταστάσεις όπου παρατηρείται ενόχληση ή κνησμός.
- Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται να μην απομακρύνει το απολεπιζόμενο δέρμα (κρούστες), καθώς αυτή η τακτική μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ουλών.
- Μετά την επιθηλιοποίηση και την ανάπλαση συστήνεται η εφαρμογή ενυδατικών σκευασμάτων και επανάληψη της διαδικασίας προετοιμασίας peeling (σκευάσματα τρετινοίνης, βιταμίνης C, λευκαντικούς παράγοντες, α-υδροξυοξέα, αντιηλιακά σκευάσματα).
- Οι ασθενείς θα πρέπει να είναι ενήμεροι ότι η φροντίδα μετά το peeling, διατηρεί τα θετικά οφέλη της όλης διαδικασίας.