Έκζεμα
Ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Σαρακηνός Αντώνιος δίνει βασικές πληροφορίες για ένα από τα συχνότερα δερματολογικά νοσήματα που ταλαιπωρεί το 10-30% του πληθυσμού, το Έκζεμα.
Ορισμός
Το Έκζεμα ως όρος λεκτικός, προέρχεται από το «εκζέω» που σημαίνει βράζω και ως όρος δερματολογικός, έρχεται να περιγράψει την αντίδραση του δέρματος όταν αυτό έχει προσβληθεί από φλεγμονή και είναι ξηρό.
Γενικά
Το Έκζεμα εμφανίζεται σε βρέφη, παιδιά, ενήλικες και υπερήλικες και προσβάλει με την ίδια συχνότητα άνδρες και γυναίκες. Σε κάποιους τείνει να βελτιώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου και της ηλικίας, οπότε κάποια στιγμή υποχωρεί, ενώ σε άλλους παραμένει δια βίου. Δεν είναι μεταδοτικό και προκαλείται από έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντολογικών παραγόντων, όπως:
- Χρήση ερεθιστικών προϊόντων (σαπούνια, σαμπουάν, απορρυπαντικά, αντισηπτικά).
- Αλλεργιογόνα που έρχονται σε επαφή με το δέρμα όπως ακάρεα της σκόνης, γύρη, τρίχες ζώων.
- Μικρόβια και βακτήρια όπως σταφυλόκοκκος, διάφοροι ιοί και μύκητες
- Ακραίες καιρικές συνθήκες όπως εξαιρετικά υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, μεγάλη υγρασία.
- Κατανάλωση κάποιων τροφίμων όπως γαλακτοκομικά, αυγά, ορισμένοι ξηροί καρποί, σόγια και γλουτένη.
- Καταστάσεις στρες, άγχους και έντονων συναισθηματικών – ψυχολογικών διακυμάνσεων.
- Ορμονικές αλλαγές όπως αυτές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Τύποι Εκζέματος
Αναλόγως της φύσης του
- Εξ επαφής Αλλεργικό Έκζεμα: Αλλεργική αντίδραση του δέρματος κατόπιν επαφής με ουσία την οποία αναγνωρίζει ως ξένη.
- Δυσιδρωσικό Έκζεμα: Οξύ Έκζεμα που κυρίως εμφανίζεται κατά τους θερινούς μήνες και αποτελεί φλεγμονή χεριών και ποδιών, ίσως και με φυσαλίδες. Παρά την ονομασία του και την αρχική σύνδεσή του με την εφίδρωση, σήμερα η πραγματική σχέση του με τον ιδρώτα, δεν υποστηρίζεται.
- Νομισματοειδές Έκζεμα: Εμφανίζεται με την μορφή νομισματοειδών, στρογγυλών βλαβών σε χέρια και πόδια – συχνότερα στην περιοχή των κνημών. Καλείται και έκζεμα της νοικοκυράς, διότι συνδέεται με τη χρήση χημικών και σκληρών καθαριστικών.
- Σμηγματορροϊκό εκζεμα – σμηγματορροϊκή δερματίτιδα που αποτελεί χρόνια δερματοπάθεια, συχνότερη στους άνδρες.
- Ατοπικό Έκζεμα – Ατοπική Δερματίτιδα που είναι χρόνια κνησμώδης δερματοπάθεια με υφέσεις και εξάρσεις.
- Οξύ Έκζεμα που χαρακτηρίζεται από έντονη ερυθρότητα και οίδημα στην πάσχουσα περιοχή, με βλατίδες, φυσαλίδες και ορώδες εξίδρωμα.
- Χρόνιο Έκζεμα που χαρακτηρίζεται από πάχυνση του δέρματος, ξηρότητα και διαβρώσεις. Συνοδεύεται από έντονο κνησμό, ενώ αφορά κυρίως στις χρόνιες βλάβες.
Αναλόγως του σημείου εμφάνισης
- Έκζεμα θηλής μαστού: εκδηλώνεται με ορορροή και δημιουργία κρούστας, ενώ προσβάλλει την θηλή και το περιβάλλον δέρμα. Μπορεί να αποτελεί και εκδήλωση ατοπικής δερματίτιδας
- Έκζεμα βλεφάρων: συνήθως προσβάλλονται τα άνω βλέφαρα. Συχνά μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα, ερυθρότητα και απολέπιση. Αντίθετα η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα τόσο σε άνω όσο και κάτω βλέφαρα.
- Περιστοματικό Έκζεμα: οφείλεται σε χρήση ερεθιστικών προϊόντων στα χείλη ή γύρω από αυτά.
- Έκζεμα ρινός που αποτελεί και διαφορική διάγνωση από την ροδόχρου νόσο που τυπικά προσβάλλει την περιοχή.
- Έκζεμα ωτός: με προσβολή του έξω ακουστικού πόρου, της έλικας και της οπισθοωτιαίας πτυχής
- Έκζεμα όφρεος: μπορεί να σχετίζεται και με σμηγματορροϊκή δερματίτιδα.
- Έκζεμα μασχάλης, γεννητικών οργάνων, πρωκτού, υπομαζικής περιοχής: εντοπίσεις που παρουσιάζουν τριβή και έντονη υγρασία λόγω της ανατομίας τους
Αναλόγως της ηλικίας
- Έκζεμα νεογνού – νεογνικό έκζεμα με βλάβες που εμφανίζονται συνήθως στο τριχωτό της κεφαλής του μωρού ή στα μάγουλα. Συνοδεύεται από κνησμό και ενίοτε δημιουργία φυσαλιδών με ορώδες περιεχόμενο.
- Έκζεμα βρεφικό -παιδικό που συνήθως εμφανίζεται στο έσω μέρος χεριών ή ποδιών, σε αστραγάλους και στην περιοχή του τραχήλου.
- Έκζεμα ενηλίκων που μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το σώμα, ακόμα και ως γενικευμένη ξηροδερμία, οδηγώντας ακόμα και σε επιμόλυνση από βακτήρια. Ενήλικες οι οποίοι παρουσίαζαν εικόνα ατοπικής δερματίτιδας ώς παιδιά, μπορεί πλέον να μην εμφανίζουν την βαρύτητα της κλινικής εικόνας και τις συχνές εξάρσεις, αλλά δέρμα με ξηρότητα και ευαισθησία σε πολλούς εξωτερικούς παράγοντες.
- Έκζεμα γεροντικό που αφορά σε αφυδατωμένο δέρμα με ερύθημα, ξηρή απολέπιση και λεπτές ρωγμές. Συχνότερα κατά την διάρκεια χειμερινών μηνών με χαμηλή υγρασία. Ο επιδερμιδικός φραγμός σε μεγάλα άτομα εμφανίζεται διαταραγμένος με την διαεπιδερμιδική απώλεια νερού αυξημένη.
Θεραπεία
Καθώς δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για το έκζεμα, η αντιμετώπισή του στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς, καθώς και των συμπτωμάτων. Αυτό επιτυγχάνεται με τους ακόλουθους τρόπους:
- Ενυδάτωση αμέσως μετά το μπάνιο, αφού κατά τα τρία πρώτα λεπτά μετά το μπάνιο, το δέρμα δύναται να απορροφά ευκολότερα τις ενυδατικές ουσίες.
- Καθημερινή και συχνή χρήση μαλακτικών προιόντων στο δέρμα
- Επάλειψη με ελαιώδη σκευάσματα
- Χρήση κρέμας χεριών πριν από τις οικιακές εργασίες.
- Ένδυση με ρούχα βαμβακερά και όχι μάλλινα ή συνθετικά.
- Αποφυγή του τριψίματος του δέρματος κατά το μπάνιο και το σκούπισμα έπειτα από αυτό.
- Αποφυγή ακραίων καιρικών συνθηκών.
- Αποφυγή όσων ο ασθενής παρατηρεί πως οξύνουν το πρόβλημά του, αφού το έκζεμα, η αντιμετώπιση και η πορεία του διαφέρει σημαντικά από ασθενή σε ασθενή.
- Χρήση αφυγραντήρα αέρα για την διατήρηση σταθερής υγρασίας στο χώρο που κοιμάται ή εργάζεται ο ασθενής.
- Αποφυγή ξεσμού, παρά το αίσθημα κνησμού που συχνά υπάρχει.
Φαρμακευτική Αντιμετώπιση
- Κορτιζονούχες κρέμες και αλοιφές που βελτιώνουν γρήγορα την κλινική εικόνα της δερματοπάθειας, με τοπική χρήση και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
- Κρέμες αναστολέων καλσινευρίνης για την ρύθμιση της ανοσίας του δέρματος, (tacrolimus, pimecrolimus), ώς παράγοντες που αντικαθιστούν τα κορτιζονούχα σκευάσματα.
- Αντιβιοτικά σε περίπτωση φλεγμονώδους δερματοπάθειας
- Αντισταμινικά για τον περιορισμό του κνησμού, και για την διακοπή του φαύλου κύκλου κνησμού-ξεσμού που επιτείνει την κλινική εικόνα.
- Φωτοθεραπεία με χρήση UVA και UVB
Και μια συμβουλή δερματολογική, λογική και άκρως θερινή: Η έκθεση στον ήλιο για περίπου 15 λεπτά την ημέρα δρα προστατευτικά.
Καλέστε μας στο 210 80 10 466 για αναλυτική ενημέρωση.